De bidsprinkhaankreeft heeft een bizarre eigenschap die past bij zijn bizar mooie uiterlijk. Nu blijkt dat die eigenschap zelfs kan helpen bij het vroegtijdig opsporen van kanker.
Onzichtbaar
Ik dook al jaren op het koraalrif van Bonaire, maar nog nooit had ik een bidsprinkhaankreeft gezien. Ze zorgen er wel voor dat ze praktisch onzichtbaar zijn. Vanuit hun schuilplaats komen ze heel voorzichtig naar buiten om direct weer terug te schieten als ze het niet vertrouwen. Als duiker ben je allesbehalve onzichtbaar, bovendien zorg je voor beweging in het water en je ademhaling maakt geluid. Dat maakt de kans dat je zo’n beestje van een paar centimeter zomaar ziet niet groot. Dus toen ik er voor het eerst eentje zag, herkende ik hem niet meteen. En daarna was de opwinding zo groot dat mijn foto’s wat vaag waren. Mijn zicht was dus niet best. Zijn zicht wel. De grote ovale ogen op steeltjes zijn het opvallendste kenmerk. En die ogen, daar is wat bijzonders mee.
Bizar licht
Garnalen- en kreeftenexpert Charles Fransen deelde dit bericht van de University of Queensland op Facebook. Wat blijkt: het kreeftje met de ogen op steeltjes ‘ziet’ de meeste soorten kleuren van alle dieren: wel twaalf. Een van die twaalf kleuren heet circulaire polarisatie. Het is bizar licht dat wij met al onze hightech nog maar moeilijk kunnen waarnemen. Hij wel. Sterker nog, hij doet het al duizenden jaren. Met de manier waarop het gepolariseerde licht reflecteert vanaf de staart van het mannetje communiceert hij naar vijandige mannetjes en geïnteresseerde vrouwtjes.
Twaalfde oog ziet kankercel
Wat heeft dit nu met het ontdekken van kanker te maken? Cellen rond kankertumoren reflecteren dit gepolariseerde licht op een iets andere manier. Als dit onderwatermirakeltje de werking van zijn geheimzinnige ‘twaalfde oog’ kan blootgeven, kunnen we vergelijkbare technieken ontwikkelen om kankercellen eerder op te sporen.
