Hoe deze unieke Canadese wolvenpup 57.000 jaar geleden stierf, is alleen nog niet bekend.
Dit artikel schreef ik voor de website van KIJK magazine. 
In juli 2016 vond goudzoeker Neil Loveless in Canada een schat, maar dan voor de wetenschap. In de permafrost van de Klondike-goudmijn in Yukon lag een compleet intacte wolvenwelp. Het jonge vrouwtjesdier was 57.000 jaar lang perfect bewaard gebleven, inclusief haar organen en haar neus. Wetenschappers van Des Moines Universiteit in de VS weten inmiddels bijna alles van de kleine grijze wolvin (Canis lupus), maar hoe ze is gestorven blijft gissen.
Zeldzame vondst
De wolvin kreeg de naam Zhùr, dat ‘wolf’ betekent in de taal van de oorspronkelijke Tr’ondëk Hwëch’in bevolking. De First Nations in Yukon bestaan nu nog uit twee clans, Wolf en Crow. Ze zijn sterk verbonden met het land en ook met deze vondsten.
De onderzoekers lieten allerlei analyses op het gemummificeerde dier los. Met koolstofdateringen, DNA-monsters en isotopen uit een tand konden ze steeds meer inzoomen op een precieze ‘sterfdatum’. Zhùr blijkt 57.000 jaar geleden te zijn gestorven, in een periode waarin het iets warmer en vochtiger was dan in de IJstijden ervoor en erna. Röntgenonderzoek van het karkas en het gebit wees uit dat het wolfje pas zeven weken oud was toen ze stierf.
Resten van pleistocene zoogdieren worden vaker in de permafrost van Yukon aangetroffen, zegt paleontoloog Dick Mol, die het gebied goed kent. “De mijnwerkers gebruiken waterkanonnen waarmee ze met denderend geweld de permafrost ontdooien. Dat is een bevroren laag grond van soms wel twintig tot dertig meter dik, bovenop de goudvoerende lagen die ze willen bereiken. Aan het eind van hun werktijd lopen de gouddelvers het leeggespoelde veld af waar de pleistocene botten gewoon in de blubber voor het oprapen liggen. 97 procent daarvan komt van grote grazers zoals steppewisent, één procent is wolharige mammoet, en de rest zijn muskusossen, rendieren, roofdieren en kleinere zoogdieren. Wolven zijn wel bekend maar zeldzaam, en een welp is er nooit eerder gevonden.”
Verrassend veel zalm
De vondst van zo’n intacte wolvenpup in de meest noordwestelijke punt van Canada gaf de onderzoekers de zeldzame kans om de oorsprong van de wolf in dit werelddeel te traceren. Het mitochondriale genoom (erfelijk materiaal dat van moederskant wordt doorgegeven) vertoonde overeenkomsten met zowel Russische grijze wolven als Beringwolven (uitgestorven wolven uit Yukon). Zhùr vormt daarmee bewijs dat wolven van beide continenten (Noord-Amerika en Eurazië) elkaar via de Beringlandbrug opzochten en met elkaar paarden.
Met zoveel weefsels intact was het voor de onderzoekers mogelijk om erachter te komen wat voor dieet deze jonge wolvin had. Uit isotopenonderzoek aan de klauw blijkt dat ze verrassend veel vis at, zoals Chinook-zalm. De onderzoekers verwachtten dat wolven in de IJstijd vooral steppewisent en rendier aten. Maar ook wolven die tegenwoordig in Canada leven, eten in bepaalde seizoenen veel vis.
Hoe stierf Zhùr?
Hoe Zhùr stierf, blijft gissen. Omdat het lichaam verder niet beschadigd is, moet er iets plotseling gebeurd zijn waardoor ze niet in elkaar gedrukt is of door aaseters uit elkaar gerukt. Haar lichaam kon alleen zo mooi mummificeren wanneer ze direct koud, droog en luchtdicht was ‘verpakt’. Het kan zijn dat het nest waarin ze lag in elkaar is gestort, denken de onderzoekers, maar dan is het vreemd dat ze in haar eentje was. Of zouden er nog meer wolven bij haar in de buurt hebben gelegen?
Dat kan, maar het is speculatie, vindt Dick Mol. “Of de welp alleen was toen ze stierf, kun je helemaal niet zeggen. Het dier is gevonden tijdens zeer destructieve werkzaamheden in dat gebied. Je kunt niets zeggen over de omstandigheden rond haar overlijden, omdat alle andere mogelijke resten die zich oorspronkelijk rond de wolvin bevonden, zijn weggespoeld.” De ervaren gouddelver Neil Loveless vertelde tijdens de perspresentatie op Facebook dat hij elke dag verschillende pleistocene botten opraapt, dus wie weet komt er in de toekomst meer familie van Zhùr ‘bovendrijven’ – hoewel ook Loveless deze vondst als next level bestempelde.
Bronnen: Current Biology, Live Science
